In de jaren '30 van de 19e eeuw werden de eerste spoorlijnen in Amerika aangelegd. Voor de tramlijnen die langs de wegen loepen werden speciale vierkante tramlocomotieven ontwikkeld. De tramlocomotieven hadden een vierkante vorm; zo leken ze meer op de rijtuigen die ze trokken. Het idee was dat paarden minder zouden schrikken van de voorbijrijdende trams als de locomotieven dezelfde vorm kregen als de rijtuigen. De wielen werden afgeschermd om in geval van een ongeluk zoveel mogelijk letsel en schade te voorkomen. Het vierkante model werd vanuit Amerika overgenomen naar andere landen en ook in Nederland hebben in totaal ongeveer 500 vierkante tramlocomotieven gereden. De vierkante vorm van tramlocomotieven was toentertijd kenmerkend voor veel stoomtrams in Nederland. In de praktijk schrokken de paarden niet minder door de vierkante vorm, doordat er veel geluid en stoom uit de machines kwam. De vierkante trams, die dicht langs de steeds drukker wordende wegen liepen, waren berucht door hun vele dodelijke ongelukken. Hierdoor kregen ze de lugubere bijnaam 'Moordenaar'. De bijnaam werd in grote delen van Nederland gebruikt, maar er waren ook enkele varianten van. Zo heette de tram van de Gooische Stoomtram de 'Gooische moordenaar' en de tram die van Den Bosch naar Helmond reed kreeg de bijnaam 'Goede moordenaar'. In Noord-Brabant kregen de trams die bijnaam, omdat ze naast hun vele dodelijke ongelukken toch belangrijk waren voor de omgeving. Het grote aantal ongelukken kwam natuurlijk doordat de tramlijnen naast en door de al bestaande wegen waren gebouwd. Later werden tramlijnen steeds vaker als vrije baan gebouwd in plaats van tussen het wegverkeer. Hiermee werd het vierkante model van de tramlocomotieven losgelaten. Er zijn drie vierkante stoomtramlocomotieven met een spoorbreedte van 1435 mm in Nederland bewaard. De RSTM 2 uit 1881 van het Spoorwegmuseum, de HTM 8 uit 1904 en de GS 18 uit 1921 zijn alle drie te zien bij de Museumstoomtram Hoorn - Medemblik.

In 1881 werd tramlocomotief nummer 2 voor de Rijnlandsche Stoomtramweg-Maatschappij gebouwd door Messrs. Merryweather & Sons, in Greenwich bij Londen. In die tijd was het gebruikelijk dat stoomtreinen werden gebouwd in Engeland. Daar zijn de machines immers uitgevonden en hadden ze de kennis om ze te bouwen. Kenmerkend voor de eerste stoomtrams in ons land is het lichte gewicht. De RTSM 2 heeft een leeg gewicht van 6,5 ton en een dienstvaardig gewicht van slechts 8,7 ton. De RSTM 2 werd gebruikt op het traject tussen Leiden en Katwijk. Dit was maar 2 jaar nadat soortgelijke tramlocomotieven, ook gebouwd door Merryweather, op de eerste stoomtramverbinding in ons land (tussen Den Haag en Scheveningen) gingen rijden. Nadat de loc twee jaar dienstdeed bij de RSTM nam de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij (HSM) de exploitatie van de spoorlijn over van de RSTM. De loc kreeg bij de HSM het nummer 216. In 1909 nam de Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg-Maatschappij het vervoer over van de HSM. Tot circa 1932 was de locomotief, inmiddels omgenummerd naar 23 en daarna A15, in dienst van de NZHTM. Daarna werd de locomotief door de NVBS bewaard om hem later in het Spoorwegmuseum te plaatsen.

Tussen 1933 en 1965 werd de locomotief opgesteld in Boxtel, Roosendaal, Maastricht, Almelo en Arnhem. In Roosendaal raakte de locomotief zwaar beschadigd door een bombardement tijdens de oorlog. In 1965 en 1966 werd de tramlocomotief in de NS-werkplaats in Onnen weer gerestaureerd en teruggebracht naar zijn originele uiterlijk, de RSTM 2. In 1966 werd hij naar het Spoorwegmuseum in Utrecht gebracht. In 2017 is de RSTM 2 in langdurige bruikleen gegeven aan de Museumstoomtram Hoorn - Medemblik. De RSTM 2 staat in Hoorn met de goederenwagon NZH C 106 (uit 1882) tentoongesteld als onderdeel van de presentatie over de geschiedenis van de stoomtrams in Nederland. Later zal de WSM 23 ook aan deze presentatie worden toegevoegd.

De RSTM 2 is de oudste bewaarde tramlocomotief in Nederland. De tram is ook een van de allereerste type stoomtramlocomotieven die in Nederland dienst hebben gedaan. De RSTM 2 heeft vanwege haar cultuurhistorische waarde de hoogste A-status toegekend gekregen binnen het Nationaal Register Railerfgoed.