NTM E128 (uit 1921)
Info over de wagon:

In 1921 bouwde fabrikant Werkspoor in Amsterdam de goederenwagons E108 t/m E153 voor de Nederlandsche Tramweg Maatschappij (NTM) in Friesland. De wagons zijn voorzien van stoomverwarmingsleidingen, zodat ze ook dienst zouden kunnen doen als bagagewagens in reizigerstrams. In de jaren '30 ging het vanwege de concurrentie met het wegverkeer erg slecht met de lokaalspoorlijnen en interlokale tramlijnen in Nederland. Na de Eerste Wereldoorlog reden de eerste bussen in Nederland, die fel concurreerden met de trams. Naast bussen waren personenauto's, fietsen en vrachtwagens in opkomst en wonnen ze steeds meer terrein van het spoor. Trambedrijven waren sinds de Eerste Wereldoorlog bezig om stoomlocomotieven te vervangen door goedkopere benzine-, diesel- of elektrische trams om beter te kunnen concurreren. In de jaren '30 stapten veel trambedrijven over op nieuwe bussen of gingen ze failliet. Doordat veel bedrijven het financieel niet meer redde, besloten ze samen te voegen tot grotere bedrijven. In de jaren '30 sloten door heel Nederland veel lokaalspoorlijnen en interlokale tramlijnen. Tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog beleefden de (stoom)trams, door de schaarste aan olie en benzine, een korte opleving. De tramlijnen sloten echter na de oorlog voor het reizigersvervoer. Een deel van de tramlijnen (met een spoorbreedte van 1435 mm 'normaalspoor') werd door de Nederlandsche Spoorwegen overgenomen. De NS reed tot in de jaren '60 en '70 met goederenvervoer over de spoorlijnen. Later werden deze lijnen toch gesloten door de concurrentie met de vrachtwagen of het wegvallen van het vervoer.

De NTM beëindigde in 1947 en 1948 het reizigersvervoer op haar tramlijnen. Een groot deel van de rijtuigen werd overgenomen door de Nederlandsche Spoorwegen en elders in Nederland ingezet. Nadat de NTM het reizigersvervoer op de tramlijnen beëindigde, nam NS de exploitatie van het goederenvervoer over. Hiervoor nam NS een deel van de locomotieven en goederenwagons van de NTM over. Het materieel dat NS niet overnam, werd in 1947 en 1948 door de NTM terzijde gesteld. In 1949 nam de NTM de overgebleven spoorlijnen weer over van de NS; het materieel bleef echter wel eigendom van de NS. In 1948 stelde de NTM de E128 buitendienst. Dat jaar werd de wagon verkocht aan Morra in Friesland. Hier heeft de wagon tot 1995 gediend voor de opslag van veevoer. In 1981 is de wagon de eerste keer geschonken aan de Museumstoomtram Hoorn - Medemblik. De SHM heeft de wagon echter nooit opgehaald. Veertien jaar later, in 1995, is de wagon nogmaals geschonken aan de Museumstoomtram. Ditmaal werd de wagon wel opgehaald en naar de opslag bij Corus in Beverwijk gebracht. In 2001 en 2002 is de wagon gerestaureerd en weer in dienst gesteld als de NTM E128 bij de SHM. Naast de E128 heeft de SHM ook goederenwagon E134 van hetzelfde type is haar collectie.

De NTM E128 heeft vanwege haar cultuurhistorische waarde de C-status toegekend gekregen binnen het Nationaal Register Railerfgoed.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bello 7742 vertrekt met de goederentram, met daarin gesloten goederenwagon E128, uit Twisk richting Opperdoes.
Bello Festival (by Night) van de SHM, 27 oktober 2023. © TreinenInNederland.nl
   
 
De NTM E128, E134, F63 en de E67 rijden mee in een tram van de SHM. Bello Festival (by Night) van de SHM,
27 oktober 2023. © TreinenInNederland.nl